Egzoz Gazı Basınç Sensörü Nedir Arızası Görevleri Nelerdir

Egzoz gazı geri basınç sensörünün görevi nedir ?

Egzoz gazının partikül filtresinden bir dirençle karşılaşmadan rahatça geçebilmesi gerekir. Egzoz gazı geri basınç sensörü, egzoz basıncını dizel partikül filtresinden önce ve sonra ölçerek, motor kontrol ünitesine bildirir. Böylece, dizel partikül filtresinin, egzoz gazı akışına karşı bir direnç gösterip göstermediğini, tıkanıp tıkanmadığını motor kontrol ünitesi algılamış olur.

Egzoz gazı geri basınç sensörünün verdiği bilgiler, motor kontrol ünitesi tarafından;

-        -  Dizel partikül filtresinin çalışma durumunu algılama

-        -  Debimetreden gelen sinyal + egzoz gazı sıcaklığı bilgisi + egzoz geri basınç bilgisiyle birlikte, motor kontrol ünitesi tarafından işlenir ve enjeksiyon ayarlaması ve turbo basınç düzenlemesi buna göre yapılır.

(Bkz: Dizel Partikül Filtresi Nedir Nasıl Çalışır?)

Egzoz gazı geri basınç sensörünün çalışma prensibi ve yapısı.

Egzoz gazı geri basınç sensörünün iki adet gaz bağlantı ucu vardır. Bu uçlardan ilkine, partikül filtresinden önceki egzoz borusu hattından bağlantı verilir. İkinci uca ise, partikül filtresinden sonraki egzoz boru hattından bağlantı verilir. Böylece sensör, partikül filtresinin giriş ve çıkış basıncı arasındaki farkı algılayabilir.

Basınç farkı az ise (neredeyse aynı basınçtaysa), partikül filtresi boş – tıkanmamış demektir.

Basınç farkı çoksa, partikül filtresi dolu-tıkanmış demektir. Bu durumda dizel partikül filtresi giriş basıncı yükselirken, çıkış ucundaki basınç aynı kalacaktır.

Sensörün içinde, basınç altında (esnediğinde-deforme olduğunda) elektriksel direnci değişen piezo elemanlı bir diyafram bulunur. Basınç farkından dolayı yapısı değişerek esneyen piezo diyaframın direnç değeri değişir, bu direnç değişimi, sensörün bağlı olduğu elektronik devre tarafından voltaj değişimine çevrilir ve voltaj sinyali daha da güçlendirilerek, motor kontrol ünitesine (ECU) iletilir. Böylece motor kontrol ünitesi, kendisine gelen bu sinyale bakarak, dizel partikül filtresinin doluluk durumunu değerlendirir ve gerektiğinde dizel partikül filtresinde rejenerasyon (yenileme – yakma) işlemini başlatır. 

Rejenerasyon işlemiyle, içindeki kanallarda birikerek delikleri tıkayan kurumlar yakılır ve delikler açılır. Sonuç olarak yakılarak temizlenen dizel partikül filtresi kanallarından, egzoz gazları bir dirençle (zorlukla) karşılaşmadan geçebilir. Dizel partikül filtresinin giriş ve çıkış uçlarındaki basınç farkı ortadan kalkmış olur.

Egzoz gazı geri basınç sensörü arabada nerededir?

Egzoz manifoldundan sonra, dizel partikül filtresine bağlıdır. Dizel partikülfiltresininin giriş ve çıkış uçlarına hortum bağlantısı bulunur. Genelde motorun arkasında; egzoz manifoldunun olduğu tarafta bulunur.

Egzoz gazı geri basınç sensörü arızası ve çözümü nelerdir?

 Egzoz gazı basınç sensörünün en yaygın arıza sebepleri, sensörün egzoz bağlantı uçlarında kırık ya da çatlak olması. Sensörü, egzoz hattına bağlayan bağlantı hortumlarında çatlak olması, kaçak olması vb. sebepler.  Sensör elektrik bağlantı soketinde boşluk-gevşeklik-kir-oksitlenme vb. olumsuz şartların oluşması. Sensör elektrik bağlantı kablolarında kopukluk ya da kısa devre oluşması. Sensörün zamanla eskiyip, ömrünü tamamlamış olması.

  

Egzoz gazı geri basınç sensörü arızalandığında ne olur?

Egzoz gazı geri basınç sensörü arızalandığında ya da sinyal göndermediğinde, motor kontrol ünitesi, egzoz gazı basıncı bilgisini alamadağından, dizel partikül filtresinin doluluğu hakkında bilgi sahibi olamaz. Bu durumda yapılan kilometreye veya motorun çalışma saatine bakarak, dizel partikül filtresini rejenerasyon (yenileme-kurum yakma) işlemine tabi tutar.

Ayrıca  Egzoz gazı geri basınç sensörü arıza durumunda, genelde partikül filtresi arıza ikaz lambası yanar. Egzoz gazı geri basınç sensörünün arızalı olması sebebiyle tam olarak kontrol edilemeyen dizel partikül filtresi, eğer dolmuşsa, egzoz gazının dışarı atılması zorlaşır, gazın geçişine direnç oluşur ve motor performansı bundan olumsuz etkilenir. Aracın çekişi düşer, yakıt sarfiyatı artar. En kısa sürede arızalı sensörün, orijinal aynı özellikteki yedek parçasıyla değiştirilmesi gerekir.