Fren Servosu Nedir ? Kolay Bir Şekilde Nasıl Onarılır ?

Fren Westinghouse , hidrovak veya servo fren adlarıyla da anılan fren servosu aynı fren parçasını ifade etmektedir. Fren kuvvetini yaklaşık 5 kat arttıran ve fren pedalını yumuşatan güçlendirici bir parçadır. 

Motor kaputu açıldığında direksiyon hizasında silindirik büyük siyah bir parçadır. Fren ana merkezinden hemen önce, fren merkez silindiriyle fren pedalı arasında bulunur. Fren servosunun önünde fren ana merkez silindiri, fren ana merkez silindirinin üzerinde de, plastik fren hidroliği rezervuar kutusu bulunmaktadır.

Hidrovak nedir ? Ne işe yarar?

Hidrovakın görevi, sürücünün ayağıyla fren pedalına uyguladığı kuvveti arttırarak frenleme kuvvetini arttırmak ve fren pedalının yumuşak-kolay olarak çalışmasını sağlamaktır.

Fren Servosu Arıza Belirtileri Nelerdir ?

Fren servosu bozulup arızalandığında, fren pedalı sertleşecektir, fren kuvveti azalacak ve frenler zor tutacaktır. Aracı durdurmak için frene çok kuvvetli olarak basmak gerecektir.

Bazı durumlarda fren servosunun boşluk ayarının bozuk olmasından (boşluğun olması gerekenden küçük olması) dolayı frenler kapma yapabilir.

Rölanti devrinde dalgalanma olması da fren servosu arıza belirtilerinden biridir.

Fren Pedalı Neden Sertleşir Şişer?

Eğer aracın fren pedalı çok sertse, zor fren yapılıyorsa fren servosu arızasından söz edilebilir. Motor çalışmıyorken fren pedalı pompalandığında fren pedalının şişip sertleşmesi normaldir fakat araç çalıştırılınca fren pedalının yumuşaması gerekir. Fren pedalı yumuşamıyorsa, fren servosu arızalı demektir.

Fren  Servosu Arıza Kontrolleri

1. Yöntem: Motoru çalışan aracı stop edin, fren pedalına birkaç kez basıp bırakın, fren pedalı pompalandıkça özellikle yaklaşık 3. basıştan sonra fren pedalı sertleşmiyorsa, fren servosu arızalı demektir.

2. Yöntem: Aracı stop edin, motor çalışmıyorken fren pedalına basıp bırakarak birkaç kez pompalayın, fren pedalı sertleşecektir. Fren pedalına basılı durumdayken aracı çalıştırın, fren pedalının yumuşayıp aşağı indiğini hissedeceksiniz. Bu oluyosa fren servosu sağlamdır, bu olmuyorsa fren servosu arızalıdır.

Fren servosu arıza sebeplerinden en yaygın olanı, fren servosu vakum hortumunun yırtık-çatlak-çıkık olması veya bağlantı kelepçelerinin gevşemiş çıkmış olmasıdır. Vakum hortumu, fren servosuyla emme manifoldunu birbirine bağlar. Benzinli araçlarda fren servosunun vakumu, emme manifoldundan sağlanır, dizel araçlardaysa emme manifoldunda vakum olmadığından, ayrıca bir vakum pompası bulunur (mekanik vakum pompası veya elektrikli vakum pompası).

Eğer fren pedalı çok sertse ilk önce vakum hortumu kontrol edilmelidir. Vakum hortumu sağlamsa, daha sonra fren servo girişindeki vakum hortumu çek valfini kontrol edin.

Dizel araç sahibiyseniz, vakum hortumu sağlamsa, vakum pompasını kontrol edin, vakum pompası arızalıysa fren servosu çalışmaz ve frenler sertleşir. Dizel araçlarda vakum pompası genellikle silindir kapağında bulunur.

Fren ana merkezi, fren servosunun hemen ön kısmında bulunur, fren merkezindeki olası bir hidrolik yağ kaçağı, fren servosunun içine sızabilir, bu durumda servo diyaframı bozulur. Ana merkezde fren hidrolik yağı sızıntısı kontrol edilmelidir.

Hidrovakın (fren servosunun) içinde hava sızdırmaz esnek bir diyafram plaka vardır, bu diyafram yırtılmışsa fren servosu çalışmaz, fren pedalı sertleşir, frenler zor tutar.

Fren servosunun merkezinde, pedal itme çubuğunun geçtiği kısımda sızdırmaz keçeler-contalar bulunur, bu keçe ve contalar bozulursa fren servosu çalışmaz.

Servos gövdesinin içindeki dış ortamdan havanın girmesini sağlayan atmosfer basınç valfi bozulmuşsa, fren servosu çalışmaz.

Yine aynı şekilde servo gövdesinde bulunan vakum kontrol valfi bozulmuşsa servo arızasına sebep olur. Fren pedalı bırakılmasına rağmen aracın kendi kendine fren yapmasına sebep olur.

Bu tür fren servosu arızalarında, servonun değiştirilmesi önerilir.

Fren servosu değişiminde, fren servosu itme çubuğu ile, fren ana merkez silindiri arasında boşluk doğru olarak ayarlanmalıdır, bu boşluk değeri üretici firmanın katalog değerlerine göre ayarlanmalıdır. Düşük boşluk frenlerin kapma yapmasına, fazla boşluk frenlemede gecikmeye sebep olmaktadır.