OBD nedir? EOBD nedir?
Araçlardan salınan zararlı egzoz emisyonlarını azaltmak için oluşturulan yasalar sonucunda, motorlu araçlar için Amerika’da OBD I ve OBD II (On-board diagnose); Avrupa ülkelerinde ise EOBD (Euro On-board Diagnose) standartları uygulanmaya başlanmıştır.
OBD: On-board diagnose : Göstergeden arıza teşhisi anlamına gelir. Bunun Avrupa birliğinde uygulanan versiyonuna EOBD denir.
OBD ve EOBD standartlarının temel amacı, öncelikle ve özellikle, araçtaki egzoz emisyonlarının yükselmesine sebep olan arızaların, çok hızlı bir şekilde belirlenmesi-teşhis edilmesi ve bundan sürücünün hemen haberdar edilmesidir. Bu amaçla geliştirilen obd ve eobd standardıyla, araç üzerindeki tüm donanımın elektronik olarak kontrol edilmesi, arızaların anlık olarak teşhis edilmesi, arıza hafızasına kayıt edilmesi ve istenen anda arızaların okunması mümkün olmuştur. Motorda bir arıza oluştuğunda eobd arıza lambasını yakar.
Bu standartların oluşturulmasının temelinde, zararlı egzoz emisyonlarının azaltılması için ülkeler tarafından çıkarılan yasal düzenlemeler ve limit değerler vardır.
OBD-I VE OBD-II
Amerika’da trafiğe çıkan tüm araçlarda 1991 yılından itibaren OBD I (OBD-1) standardı ,
1996’dan itibaren benzinlilerde, 1997’den itibaren ise dizellerde OBD II (OBD-2) standardı zorunlu hale geldi. OBD II, OBD I’den sonraki yeni nesil standarttır.
EOBD
Amerika’daki OBD-II’nin Avrupa’daki karşılığı EOBD’dir. Avrupa Birliği ülkelerinde trafiğe çıkan,
Benzinli araçlar 2001 yılından itibaren, dizel binek araçlar ise 2004 yılından itibaren EOBD standardını karşılamak zorundadır.
EOBD standartlarıyla, araçların tüm elektronik donanımları araç üzerinde kendiliğinden kontrol edilebilir (ECU tarafından), arıza durumları teşhis edilebilir, arıza hafızasına kaydedilebilir, sürücü, gösterge ikaz lambası ile standart simgelerle uyarılabilir hale gelmiştir. Sürücünün kolayca ulaşabileği bir noktada, diagnostik cihazı bağlanabilmesi için standart EOBD soket çıkışı konulmuştur. Teknik serviste bir arayüz programı ve bir standart EOBD soketli diagnos cihazıyla, araç üzerinde teşhis-arıza okuma-arıza silme-parça tanıtma-arıza giderme-adaptasyon-parametre (gerçek değerler okuma)-parça çalıştırma testi.. işlemleri yapılabilmektedir.
EOBD ile, otomotiv sektöründeki tüm araç üreticileri için, diagnostik cihazıyla okunan hata kodları standardize edilmiştir. Böylece bir hata kodunun anlamı tüm araçlarda aynı parçanın arızasını işaret etmektedir. Arıca gösterge ikaz lambaları da tüm marka araçlar için standardize edilmiş ve aynı anlama gelmektedir.
OBD Soketi Nerede?
OBD soketi, farklı marka ve modellerde değişik yerlerde bulunsa da en yaygın yerleri şöyledir:
*Sürücü tarafında, pedalların olduğu yere eğilip yukarı bakıldığında (ön göğüsün sol altı )
*Yolcu tarafında, zemine doğru eğilip yukarı bakıldığında (sağ ön göğsün altı)
*Vites kolunun ön tarafında, plastik panelin altına gizlenmiş, ya da küllüğün altında (Örneğin: clio 2).
OBD bağlantı soketi, genellikle sürücünün elinin altında, kolunu uzattığında ulaşabileceği bir yerdedir. Bu mantıkla yeri aranabilir.
EOBD’de arıza kodları SAE’ye (SAE (Society of Automotive Engineers: Otomotiv Mühendisleri Odası)) göre standartlaştırılmıştır.
EOBD arıza kodunda her harf ve rakam bir tanımlanan karşılığı vardır.5 haneden oluşur. Örneğin hata kodunun ilk harfi:
1.hane sistem türünü tanımlıyor:
P …. Güç-Tahrik
B…. Gövde
C…. Şasi - Yürüyen aksam gibi.
2.hane norm kodunu tanımlıyor
3.hane hatanın oluştuğu sistemi tanımlıyor.
4.hane parçaları tanımlıyor
Örneğin: P0120 hata kodu:
P: Güç sisteminde hata
..1.. : 1 yakıt hava ölçümü hatası
20: parçanın kodu
P0120 hatası: Gaz kelebeği pozisyon sensörü hatası anlamına geliyor.