Dizel Rölanti Devri Nasıl Ayarlanır?
Dizel araçlarda gaz kelebeği ve rölanti ayar valfi yoktur. Dizel motorun devri sadece enjektörlerden püskürtülen yakıt miktarıyla ayarlanır. Motor kontrol ünitesi yakıt miktarını, ön enjeksiyon ve ana enjeksiyon zamanlamasını hassas bir şekilde ayarlar. Motor çalışırken aşırı vuruntu-titreşim olması durumunda, bunu vuruntu sensörüyle algılayarak enjeksiyonun zamanlamasında küçük değişiklikler yapabilir. Dizel motorlar yapıları itibariyle biraz gürültülü ve titreşimli çalışırlar, anormal bir titreşim meydana geliyorsa arızadan şüphelenilmeli.
Gaz pedalı konum sensöründen gelen gaz pedalına basılmadığı bilgisi ile, motor kontrol ünitesi motorun uygun rölanti devrinde çalışması için gerekli olan yakıt miktarını enjektörleri yöneterek ayarlar. Hedeflenen rölanti devrine ulaşmak için Örn: 600dev/dk püskürtülen mazot miktarı arttırılır veya azaltılır. Yeni nesil dizel araçlarda hiç gaza basmadan 1. Viteste bir yokuşu bile bu çalışma prensibi sayesinde çıkabilirsiniz. Yokuşu çıkarken düşen motor devri anında yakıt miktarı arttırılarak tekrar yükseltilir (motor devri ECU tarafından hep sabit tutulur), dizel motorun torku yüksek olduğu için de araç düz yolda veya yokuşta bile yoluna devam edebilir.
Her motorda olduğu gibi, dizel motorlarda da motorun soğuk veya sıcak olmasına göre rölanti devri değişkenlik gösterir; motor soğukken yüksek rölanti devri, motor sıcakken düşük rölanti devriyle çalışır. Yine klima çalıştırıldığında da motordan güç çekileceğinden rölanti devri yükseltilir.
Dizel Rölanti Düzensizliği ve Dalgalanması Neden Olur?
Yeni nesil dizel motorlarda rölantiye dışarıdan müdahale edilemez. Motor kontrol ünitesi bunu otomatik ayarlar.
Motor rölantideyken aşırı titreme veya motor devrinde dalgalanma meydana geliyorsa,
sebebi büyük ihtimalle ;
*Sensörlerden
*Motor Kontrol Ünitesi Yazılımından
*Yakıt sisteminden; pompa ve enjektörler
*Motorun mekanik arızasındandır.
Kontrol sırasını en az masraflıdan başlamak üzere yazalım:
Öncelikle motora yeterli hava ve yakıtın rahatça alındığından emin olun. Hava filtresini kontrol edin, kirli-tıkanmışsa değiştirin, motora giden hava hattını kontrol edin. Depodan motora giden yakıt hortumunu kontrol edin, ezilme tıkanma var mı bakın.
İlk yapılması gereken motoru diyagnostik teşhis cihazına bağlayarak, sensörlerin düzgün çalışıp çalışmadığına bakmak olmalıdır. Sensörlerde arıza yoksa diğer adıma geçin.
Motor kontrol ünitesinin yazılım hatasından kaynaklı rölanti düzensizliği arızası piyasada sıkça görülmektedir. Bu kontrolü de yetkili serviste yaptırın. ECU arızası değilse diğer adıma geçin.
Depodan gelen mazot hortumlarında çatlak delik olmamalı ve sisteme hava girmemelidir. Bunu kontrol edin.
Diyagnostik cihazıyla, enjektörlerin yakıt basma miktarları (enjeksiyon süreleri) karşılaştırılmalıdır. Tüm enjektörler eşit miktarda yakıt püskürtmeli, aksi halde motor dengesiz çalışır, devir dalgalanma yapar. Enjektörlere pislik kaçarsa, bu enjektörün farklı miktarda mazot püskürtmesine sebep olabilir (iğne ve yaylar aralık kalabilir). Enjektörlerin sağlıklı ve kusursuz çalıştığından emin olun. Enjektör arızalıysa, tetkili servisler enjektör tamiri yapmazlar, eğer tamir ettirmeyi düşünürseniz özel serviste işin ehli bir ustaya götürmeniz masrafınızı azaltacaktır. İdeal olanı enjektörlerin orijinal yedekleriyle değiştirilip adaptasyonlarının yapılmasıdır.
Enjektörü bir saç telinin bile bozacağını unutmayın. Enjektör arızasının sebebi yakıt hattının kirliliğiyse, mutlaka yakıt sistemin komple temizlettirin. Temiz mazot almaya özen gösterin.
Sistemde mazot içerisinde su olmamasına özen gösterin, bu da enjektör arızasına sebep olabilir.
Enjektörler sağlamsa, yakıt pompasının doğru çalıştığını, yakıt basıncının yeterli olduğunu kontrol ettirin.
Yakıt sistemi ve sensörler tamamen sağlıklıysa, supap sisteminde bir arıza var demektir. Eğer egzoz veya emme supapları doğru çalışmıyor, yuvalarına tam oturmuyor, kompresyon kaçırıyorsa, motor rölantide düzgün çalışmaz. Bunun sebebi supap sistemindeki kir-kurum gibi etmenler olabilir. Ya da supaplar aşınmış, supap ayarları bozulmuş olabilir.
.jpg)
