Değişken Supap Zamanlaması Nasıl Çalışır ?
Toyota VVT-i (Akıllı Değişken Supap Zamanlaması - Variable Valve Timing with intelligence)
Değişken supap zamanlaması VVT-i ne işe yarar?
*Motor çıkış gücünün artmasına,
*Yakıt ekonomisinin iyileşmesine(düşürülmesine)
*Emisyon değerlerinin düşürülmesini mümkün kılar.
(Önce Değişken supap zamanlaması ve supap bindirmesi konusunu okumanız önerilir.)
Sistemin genel adı: Değişken Supap Zamanlaması Sistemidir, bazı markalar (toyota) VVT veya (Honda) VTC kısaltmalarını kullanılır.
VVT: Değişken supap zamanlaması
i-VVT: Akıllı (intelligent) değişken supap zamanlaması
Bu sistem emme eksantrik mili dönüşünün yaklaşık 40 derecelik krank mili açısı içerisinde değiştirerek supap zamanlamasını değiştirmek için tasarlanmıştır.
VVT-i sadece eksantrik mili kam açısını değiştirir. Yani supapların açılma-kapanma zamanlamalarını değiştirir. Supapların açılma miktarını ve açık kalma sürelerini değiştirmez. VVT-i günümüzde kullanılan Toyota corolla araçlarda standart olarak kullanılmaktadır.
Motor kontrol ünitesi, emme eksantrik milinin dönüş konumunu değiştirerek, emme supaplarının açılma zamanını değiştirir. Böylece supap bindirme süresini her motor devri için en ideal şekilde ayarlayarak, motor performansını arttırırken, yakıt tüketimini ve egzoz emisyonlarını azaltır.
Eksantrik milinin supaplara daha önce veya daha geç basması, supapların daha erken açılması ya da daha geç açılması anlamına gelir. Eksantrik mili supaplara daha önce basarsa buna supap avansı denir; daha geç basarsa buna rötar denir.
VVT-i sisteminde, eksantrik mili zaman ayarlayıcı kumanda edilerek, emme supaplarının açılma zamanı öne alınır. Emme supaplarının yükselen motor devriyle beraber daha önce açılması (yani supap bindirme süresinin arttırılması), yanma odasına daha fazla temiz hava (oksijen) alınmasına imkan verir, performans artar, yakıt ve emisyonlar azalır.
VVT-i sistemini motor kontrol ünitesi (ECU) yönetir. Yağ kontrol selenoid valfinin yönlendirdiği yağ basıncıyla, vvt-i kumandası çalıştırılır.Krank mili konum sensöründen kran milinin pozisyon bilgisi ve pistonların konum bilgisi alınırken; kam mili (hall) konum sensöründen de eksantrik (kam) millerinin konumları algılanır ve çok hassas şekilde ayarlanır.
VVT-i animasyon:
VVT-i Eksantrik (kam) mili zaman ayarlayıcı (VVT-i kumandası) ve Yağ Kontrol Selenoid Valfinin Çalışması:
VVT-i sisteminde, eksantrik mili zaman dişlisi ile eksantrik mili birleşiminde, kanatçıklı tip eksantrik mili zaman ayarlayıcı (vvt-i kumandası) kullanılır. Yani eksantrik milinin, eksantrik dişlisinine göre açısal pozisyonunu değiştirir. Eksantrik mili zaman ayarlayıcı, eksantrik milini ya dönüş yönünde ileri döndürüp öne alır, ya dönüş yönünün tersi yönde döndürüp avans verir, ya da uygun konumda sabitler. Eksantrik mili zamanlayıcı, motor kontrol ünitesi tarafından kumanda edilen bir vvt-i yağ kontrol selenoid valfi tarafından çalıştırılır. VVT-i selenoid valfi, basınçlı motor yağının akış yönünü değiştiren bir elektrohidrolik valftir. Selenoid valfin yönlendirdiği basınçlı motor yağının etkisiyle, hidrolik yağ basıncıyla çalışan eksantrik mili zamanlayıcısı, zaman dişlisiyle eksantrik mili arasındaki dönüş açısını değiştirir. Eksantrik milini belirlenen açıda sabitlemek için, selenoid valf yağ geçiş kanallarını kapatarak yağ akışını durdurur.
VVT-i Akıllı Değişken Supap Zamanlama sisteminin çalışma modları:
• Düşük sıcaklıkta, düşük devirde hafif yüklü olarak veya hafif yüklü durumda
Emme tarafına egzoz gazı geri tepmesini azaltmak için, emme supabının zamanlaması geciktirilir ve supap bindirmesi azaltılır. Bu, rölanti istikrarını sağlar ve yakıt verimliliğini ve araç çalıştırabilme istikrarını geliştirir.
• Orta yük esnasında, veya düşük ve orta devirde ağır yükte
Dahili EGR’yi artırmak ve pompalama kaybını azaltmak için emme supap zamanlaması avans alınır (daha önce açılır) ve supap bindirmesi artırılır. Bu, emisyon kontrolunu ve yakıt verimliliğini iyileştirir.
Genel olarak, rölantide supap bindirmesi minimumdur. Daha yüksek devir ve yüklerde, supap bindirmesi arttırılır. Bunu değişken supap zamanlama sistemi (vvt-i) yapar.
Toyota dual vvt-i video anlatım:
Toyota Dual VVT-i Motor Nedir? (Dual VVT-i Ne Demek ?)
Dual VVT-i sisteminde, hem emme eksantrik milinde hem de egzoz eksantrik milinde, “eksantrik mili zaman ayarlayıcı” bulunur. Böylece hem emme eksantrik milinin dönüş pozisyonu hem de egzoz eksantrik milinin dönüş pozisyonu değiştirirlir. Dual VVT-i sisteminde, emme supaplarının açılma zamanı öne alınırken (avans), egzoz supaplarının kapanması ise geciktirilir (rötar). Bu supap ayarlaması, piston egzoz zamanındayken dumanı egzoz portundan dışarı süpürdüğü anda gerçekleşir. Piston üst ölü noktaya yaklaşırken, egzoz supapı geç kapanır ve henüz piston ÜÖN’ya ulaşmadan emme supapı açılır (buna supap bindirmesi denir)
Dual VVT-i günümüzde benzinli Toyota corolla modelinde standart olarak bulunmaktadır (ayrıca valvematic olan motor seçeneği de sunulmaktadır).
Toyota VVTL-i Sistemi
Honda VTEC i-VTEC Motor
Değişken supap zamanlaması ve supap bindirmesi
.jpg)
